۱۰ فیلم‌ برتر ابرقهرمانی یک‌دهه اخیر که باید در تعطیلات عید ببینید {قسمت اول}

گروه فرهنگ و هنر: ۱۰ فیلم‌ برتر ابرقهرمانی یک‌دهه گذشته را نمی‌توان به این سادگی برگزید چرا که در این سال‌ها تعداد گسترده‌ای فیلم ابرقهرمانی اکران شدند و اساسا این فیلم‌ها در یک دهه گذشته به محبوبیت وصف‌ناپذیری دست یافتند. شکستن رکورد پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما توسط یک فیلم ابرقهرمانی خود یکی از نشانه‌های میزان محبوبیت این آثار است.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از دیجیکالا مگ، از سوی دیگر در سال‌های گذشته شاهد بحث‌ها و جنجال‌هایی هم درباره این فیلم‌ها و اساسا سیطره و غلبه این آثار بر باکس آفیس بوده‌ایم. در واقع اینطور نبوده که عموم کارگردان‌ها، کارشناسان  ومخاطبان لزوما نسبت به این آثار دیدگاه مثبتی داشته باشند. برای مثال فیلم‌سازهایی چون مارتین اسکورسیزی و فرانسیس فورد کاپولا اخیرا حضور و محبوبیت گسترده این فیلم‌ها را ناامیدکننده و نشانه‌ای از پایین‌آمدن سطح سلیقه عمومی ارزیابی کرده‌اند. با این وجود انکارناپذیر است که این دسته از آثار نفوذی روبه‌گسترش در میان مخاطبان دارند و از نظر تجاری هم معادلات گذشته سینما را دگرگون کرده‌اند.

در طول سال‌های گذشته برخی از آثار ابرقهرمانی شخصیت‌های جدیدی را به مخاطبان معرفی کردند و بعضی دیگر ادامه مجموعه‌های عظیم و چندقسمتی بودند که داستان‌هایی دنباله‌دار را روایت می‌کردند. به هر حال در پایان دهه اخیر عموم مخاطبان قادرند بهترین فیلم‌های ابرقهرمانی و بهترین مجموعه‌های ابرقهرمانی که دیده‌اند را در قالب یک فهرست معرفی کنند. در ادامه فهرستی از این آثار آمده و ۱۰ فیلم‌ برتر ابرقهرمانی یا مجموعه فیلم برتر در میان این آثار را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

 ۱- مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی (Spider-Man: Into the Spider-Verse)

 

«مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی» به کارگردانی باب پرسیچتی، پیتر رمزی و رودنی روثمن با سبک متمایز و داستان هیجان‌انگیزی که دارد روح تازه‌ای به دنیای سینمایی مرد عنکبوتی دمید و موفق شد رضایت مخاطبان و منتقدان را جلب کند. کارگردانان فیلم اولین‌بار در سال ۲۰۱۵ به دنبال یک نشست با شرکت سونی‌پیکچرز درباره جزئیات تولید مجموعه مرد عنکبوتی در قالب یک انیمیشن مذاکراتی داشتند و رسانه‌ها نیز از تولید این فیلم خبر دادند. کریستوفر میلر و فیل لرد تهیه‌کنندگان اثر همیشه به دنبال تولید این فیلم به سبک کمدی همراه با یک سبک بصری منحصر به فرد بودند. سونی برای دستیابی به این هدف از صد و چهل نفر انیماتور استفاده کرد که تاکنون بیشترین تعداد انیماتوری است که سونی در ساخت انیمیشن از آن بهره برده است.

همانطور که اشاره شد به درون دنیای عنکبوتی انیمیشنی است که به محض منتشر شدن موفقیت‌های زیادی از نظر تجاری و هنری کسب کرد.  فروش ۳۷۵ میلیون دلاری این انیمیشن در مقابل بودجه ۹۰ میلیون دلاری که صرف تولید آن شده است نشانه مثبتی بود برای ساختن دنباله این مجموعه که بنا شده در سال ۲۰۲۲ اکران شود. فیلم مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی همچنین در ساخت یک اسپین‌آف‌ به نام زن عنکبوتی الهام‌بخش بوده است. اسپین‌آفی که به سه نسل از شخصیت‌های زن عنکبوتی می‌پردازد.

داستان این انیمیشن ابرقهرمانی درباره شخصیتی به نام مایلز مورالز (با بازی شمیک مور) است. او با یک تیم عنکبوتی یعنی پیتر پارکر (جیک جانسون)، خوک عنکبوتی (جان مولانی)، مرد عنکبوتی نوآر (نیکلاس کیج)، زن عنکبوتی (هیلی استاینفلد) و پنی پارکر (کیمیگو گلن) ماجرایی خطیر را آغاز می‌کند که به دنبال کشف واقعیت و هویت مایلز پیش می‌رود.

۲- لوگان (Logan)

فیلم سینمایی «لوگان» از دیگر انتخاب‌ها در میان ۱۰ فیلم‌ برتر ابرقهرمانی یک‌دهه اخیر است. لوگان را جیمز منگولد به عنوان دنباله فیلم «ولورین» (۲۰۱۳) و «خاستگاه مردان ایکس: ولورین» (۲۰۰۹) کارگردانی کرد. ولورین ششمین قسمت از سری فیلم‌های مردان ایکس به شمار می‌رود که در سال ۲۰۱۳ نظر منتقدان زیادی را جلب کرد. جیمز منگولد این‌بار در سال ۲۰۱۷ فیلم ابرقهرمانی دیگری بر اساس شخصیت ولورین کارگردانی کرد. هیو جکمن و پاتریک استوارت بار دیگر نقش‌هایشان را در سری فیلم‌های مردان ایکس تکرار کردند. لوگان نه تنها یک فیلم تماشایی و جذاب است بلکه برای طرفداران سری فیلم‌های مردان ایکس یک اتفاق خوشایند محسوب می‌شود. این اثر سینمایی از نظر تکنیکی با خلق تصاویر درخشان و فیلم‌برداری تحسین‌برانگیز خارق‌العاده عمل کرده است. لوگان هم از نظر بصری تماشایی است و هم از نظر تاثیرگذاری موفق عمل می‌کند.

داستان فیلم روایت دیگری است از دنیای جهش‌یافته‌ها. لوگان در روزگاری زندگی می‌کند که تقریبا جهش‌یافته‌ها منقرض شده‌اند و او خسته و سال‌خورده زندگی آرامی را پیش گرفته است تا اینکه لورا (با بازی دافنه کین) به لوگان پناه می‌آورد تا امنیت او را حفظ کند. لورا کودک جهش‌یافته‌ای است که توسط دانشمندان تحت تعقیب است.

تصمیم‌گیری برای ساخت لوگان در قالب فیلمی تیره و تار می‌توانست کاملا به محبوبیت اثر و مجموعه آسیب زده و معکوس عمل کند اما به تماشاگرن این امکان را داد تا ولورین را به روشی که تا به حال ندیده بودند تجربه کنند و به نوبه خود شاهکاری استادانه در شخصیت‌پردازی از آب درآمد.

فیلم لوگان به لحاظ تکنیکی یکی از بهترین آثار ابرقهرمانی دهه گذشته است. برای مثال رنگ‌بندی که در صحنه‌های مختلف فیلم به کار رفته‌ از صحنه‌های گردوخاکی بیابان گرفته تا صحنه‌های جنگل بسیار طبیعی جلوه می‌کنند و چشم‌گیر از کار درآمده‌اند. تدوین فیلم ستودنی است به خصوص در سکانس‌های جنگی که مستلزم حرکات سریع و خشن است.

لوگان بر پایه کتاب «لوگان مرد سالدیده» نوشته‌ی مارک میلر و تصویرگری استیو مک‌نایون ساخته شده است.  این فیلم سینمایی مورد توجه منتقدان بسیاری قرار گرفت و اولین فیلم ابرقهرمانی لایواکشنی بود که موفق شد نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم‌نامه‌ اقتباسی شود. لوگان همچنین از نظر تجاری عملکرد قابل قبولی داشت و توانست در سراسر جهان ۶۱۹ میلیون دلار فروش را تجربه کند. این اثر ابرقهرمانی به دلیل وجود صحنه‌های خشن و زبان تند به کار رفته در آن در سامانه درجه‌بندی سنی فیلم‌ها توسط انجمن تصاویر متحرک آمریکا درجه سنی R دریافت کرده. لوگان در رتبه‌بندی پرفروش‌ترین فیلم‌های دارای درجه‌بندی سنی R در مقام ششم قرار دارد.

۳- جوکر (Joker)

 

بدون شک فیلم سینمایی جوکر یکی از جنجالی‌ترین و پر سروصداترین فیلم‌های ابرقهرمانی در یک دهه گذشته است و به همین دلیل در میان ۱۰ فیلم‌ برتر ابرقهرمانی قرار گرفته. حضور واکین فینیکس در نقش آرتور فلک و بازی تماشایی او توجه بسیاری از مخاطبان و منتقدان را در سراسر جهان به خود جلب کرد. بازی او نه تنها یکی از بهترین بازی‌های سال ۲۰۱۹  بود بلکه به عنوان یکی از به‌یادماندنی‌ترین ایفای‌نقش‌ها در سال‌های گذشته‌ در نظر گرفته می‌شود. واکین فینیکس برای این نقش‌آفرینی تحسین‌برانگیز در نود و دومین دوره جوایز سینمایی اسکار در سال ۲۰۲۰ برنده جایزه بهترین بازیگر مرد شد. جوکر هم‌چنین در این دوره جایزه بهترین موسیقی متن را برای  هیلدور گودنادوتیر به ارمغان آورد. فیلم سینمایی جوکر از نظر تکنیکی بسیار تاثیرگذار عمل کرده است. رنگ‌آمیزی به کار رفته در فیلم، فیلم‌برداری و همچنین طراحی صحنه از جمله ویژگی‌‌هایی است که در نقدهای مختلف سینمایی‌نویسان در سراسر جهان در کنار نقدهای مضمونی بر فیلم مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع جوکر توانسته است به تصویر نا‌آرام گاتهام سیتی در سال ۱۹۸۱ میلادی به شکلی بدون نقص زندگی ببخشد.

داستان فیلم روایت زندگی آرتور فلک در گاتهام سیتی است. آرتور کمدینی است دارای اختلال‌های روانی و به وسیله اجتماعی که در آن زندگی می‌کند مورد بی‌اعتنایی و بدرفتاری قرار می‌گیرد. او به تدریج در مسیری می‌افتد که منجر به یک انقلاب درونی و اجتماعی می‌شود. آرتور دست به جرم‌های سنگینی زده و ناگهان با چهره دیگری از خود یعنی جوکر رو در رو می‌شود.

اینکه جوکر در لیست بهترین فیلم‌های ابرقهرمانی قرار بگیرد بسیار جالب توجه است چرا که از دید بسیاری از افراد جوکر اساسا یک اثر ابرقهرمانی نیست. اما می‌توان گفت این هم از نبوغ تاد فلیپس در کارگردانی این اثر سینمایی سرچشمه گرفته. فیلمی که به آرامی صحنه‌های پرهیجان خود را توسعه داده و داستان را به نقطه هیجان‌انگیز خود می‌رساند. داستانی که مسیر تبدیل‌شدن یک انسان به شخصیتی مجنون و عصبانی را با ویژگی‌های کوچکی که تماشاگران در فیلم‌های ابرقهرمانی تجربه کرده‌اند نشان می‌دهد. طرح اولیه جوکر از کتاب مصور بتمن: شوخی مرگبار نوشته آلن مور و تصویرسازی برایان بالند اقتباس شده اما شاید بتوان فیلم‌هایی چون «سلطان کمدی» و «راننده تاکسی» هر دو ساخته مارتین اسکورسیزی را آثار الهام‌بخش‌تری در ساخت جوکر دانست.

تاد فلیپس علاوه بر کارگردانی جوکر در نوشتن فیلم‌نامه با اسکات سیلور همکاری کرده است. جوکر بیش از یک میلیارد دلار فروش داشته؛ یک موفقیت بزرگ از نظر تجاری که فیلم را پرفروش‌ترین اثر تاریخ در میان فیلم‌های رده سنی R  قرار داده است. اگرچه جوکر یک فیلم مستقل است و به مجموعه خاصی تعلق ندارد اما خبرهایی حاکی از ساخت دنباله‌ای بر این فیلم سینمایی شنیده شده است.

جوکر از جمله معدود آثار سینمایی است که در چند جبهه موفق عمل کرد. موفقیت تجاری خیره‌کننده فیلم در ایالات متحده و جهان در کنار جلب رضایت منتقدان گوناگون جهانی به این اثر سینمایی جایگاهی ویژه بخشید. برای مثال جوکر توانست شیر طلای جشنواره فیلم ونیز را به دست آورد که اساسا جایزه‌ای است بیشتر هنری تا یک جایزه که به فیلم‌های تجاری تعلق گیرد. جوکر در عین حال به جنجال‌هایی در جامعه آمریکا دامن زد. فیلم با بعضی صف‌بندی‌های سیاسی همراه بود و از سوی دیگر نگرانی‌هایی مبنی بر ایجاد ناامنی و هرج و مرج در جامعه آمریکا ایجاد کرد که با حضور نیروهای پلیس در برخی از سالن‌های اکران‌کننده فیلم همراه شد.

۴- مجموعه انتقام‌جویان (Avengers’ Franchise)

 

در این بخش از معرفی ۱۰ فیلم‌ برتر ابرقهرمانی به چهار فیلم می‌پردازیم که از نظر تکنیکی به هم شباهت دارند. چهار فیلم از سری فیلم‌های ابرقهرمانی انتقام‌جویان. وقتی صحبت از مجموعه فیلم‌های انتقام‌جویان می‌شود انتخاب یکی از آن‌ها به عنوان بهترین بسیار دشوار است.

بحث‌های زیادی درباره اینکه آیا جهان سینمایی مارول سینما را تقویت می‌کند یا موجب نابودی آن می‌شود شکل گرفته است. صرف‌نظر از اینکه کجای این بحث قرار بگیریم نمی‌توان این موضوع را انکار کرد که سینما در دهه ۲۰۱۰ میلادی با جهان سینمایی مارول احاطه شده است و هنگامی‌که به سال‌های گذشته نظری بیاندازیم نام فیلم‌های بی‌شماری را که این جهان داستانی بزرگ تولید کرده است خواهیم دید.

فیلم‌های انتقام‌جویان موفقیت بسیاری را از نظر تجاری کسب کرده‌اند و هم‌چنین انتقام‌جویان: پایان بازی رکورد فروش را در سال ۲۰۱۹ شکست و توانست پرفروش‌ترین فیلم در تمام طول تاریخ سینما (بدون در نظر گرفتن تورم) لقب بگیرد. یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های مجموعه انتقام‌جویان خلق داستانی پرکشش بود که در هر چهار فیلم تماشاگران را در جستجو و کشف شخصیت‌های ابرقهرمانی و دنیای آن‌ها مجذوب و با خود همراه کرد. تماشاگران روی داستان و شخصیت‌ها سرمایه‌گذاری گسترده‌ای کردند و در نهایت کمتر مخاطبی بود که مجموعه را دنبال کرده باشد و نخواهد برای دیدن عاقبت این قهرمان‌ها دوباره به سالن سینما برود. مارول داستان ابرقهرمان‌های خود را با ساخت آثار گوناگون، اسپین‌آف‌ها و تولیدات جنبی دیگر پرورش داد و طبق اطلاعاتی که در اختیار داریم حالا حتی به استفاده از مجموعه‌های تلویزیونی شبکه دیزنی پلاس هم فکر می‌کند تا بتواند از طریق آن‌ها داستان‌های خود را در حوزه‌ها و پلتفرم‌های مختلف پربارتر کند و از سوی دیگر مخاطبان خود را هم در عطش دنبال کردن داستان و شخصیت‌ها از سویی به سوی دیگر بکشد.

اما در نهایت مجموعه این سرمایه‌گذاری‌ها خود را در مجموعه انتقام‌جویان به بلوغ می‌رساند. این مجموعه فیلم‌های ابرقهرمانی بودجه کلانی را صرف تولید کردند و با استقبال گسترده‌ای نیز مواجه شدند.

دو فیلم انتقام جویان و انتقام‌جویان:عصر اولتران به کارگردانی و نویسندگی جاس ویدون و همچنین دو فیلم دیگر انتقام‌جویان: جنگ ابدیت و انتقام‌جویان: پایان بازی به کارگردانی برادران روسو و نویسندگی کریستوفر مارکوس و استیون مک‌فیلی بر اساس سری کتاب‌های کمیک انتقام‌جویان انتشارات مارول کامیکس ساخته شده‌اند.

در مجموعه انتقام‌جویان ابرقهرمانان بزرگ برای جنگ با شروری به نام لوکی که قصد تسخیر زمین را دارد گرد هم می‌آیند و داستان آن‌ها از قسمتی به قسمت دیگر ادامه می‌یابد تا در نهایت با رسیدن به انتقام‌جویان: پایان بازی ابرقهرمانان باقی‌مانده بار دیگر گرد هم می‌آیند تا تلاش کنند فعالیت‌های ابرشروری به نام تانوس معکوس عمل کرده و تعادل از دست‌رفته زمین را دوباره به جهان بازگردانند.

۵- شوالیه تاریکی برمی‌خیزد (The Dark Knight Rises)

 

وقتی در مورد ۱۰ فیلم‌ برتر ابرقهرمانی بحث می‌شود می‌توان سه‌گانه شوالیه تاریکی اثر کریستوفر نولان را به عنوان یکی از بهترین نمونه‌ها نه تنها در زمان‌های اخیر بلکه در تمام دوران‌ها دانست. وقتی صحبت از سه‌گانه شوالیه تاریکی است فیلم شوالیه تاریکی برمی‌خیزد که در دهه ۲۰۱۰ میلادی اکران شد در لیست ما قرار می‌گیرد.

فیلم سینمایی شوالیه تاریکی برمی‌خیزد بیش از یک میلیارد دلار فروش داشت و نه تنها پرفروش‌ترین فیلم نولان است بلکه یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های ابرقهرمانی جهان دی‌سی است.

هشت سال بعد از شوالیه تاریکی، بتمن (با بازی کریستین بیل) با کمک همکارش زن گربه‌ای (با بازی ان هتوی) برای حفظ شهر گاتهام سیتی برمی‌خیزد تا شهر را از دست تروریست شروری به نام بین نجات دهد. بازیگرانی چون کریستین بیل، مایکل کین، گری الدمن، ان هتوی، تام هاردی، ماریون کوتیار، جوزف گوردون لویت، مورگان فریمن، تر‌ور وایت و مارک کیلین در این اثر سینمایی به ایفای نقش می‌پردازند.

در ابتدا نولان درباره ساخت سومین شوالیه تاریکی مردد بود اما بعد از نوشتن فیلم‌نامه به همراه برادرش جاناتان نولان به نتیجه رسید که دنباله رضایت‌بخشی برای مجموعه شوالیه تاریکی خواهد ساخت. شوالیه تاریکی برمی‌خیزد پس از اکران بسیار مورد استقبال قرار گرفت و به خاطر بازی‌ها، صحنه‌های اکشن و کارگردانی تحسین شد. مجموعه فیلم‌های شوالیه تاریکی بر فیلم‌هایی که در این ژانر ساخته می‌شوند تاثیر بزرگی داشتند؛ در واقع ساخت این آثار باعث شدند مسیر برای تولید فیلم‌های با فضایی تیره و تارتر و از سوی دیگر بیشتر رئالیستی هموار شود.

مجموعه‌ فیلم‌های نولان در کنار جوکر از جمله آثار ابرقهرمانی هستند که در همان نگاه اول تفاوت خود را نسبت به آثار پرهزینه‌تر و پرسروصداتر جهان مارول آشکار می‌کنند. به هر حال شوالیه تاریکی برمی‌خیزد با مجموعه‌ای از دلایل پیش‌گفته از جمله آثار متمایز ابرقهرمانی اکران‌شده در یک دهه اخیر است. بعد از اکران سومین فیلم از سه‌گانه ابرقهرمانی نولان، فیلم‌های ابرقهرمانی دیگری با همین فضای تاریک و نوآر ساخته شدند و دل تماشاگران زیادی را به دست آوردند.

شوالیه تاریکی برمی‌خیزد درباره تبعیض‌هایی که در جوایز اسکار رخ می‌دهد بحث تازه‌ای را باز کرد. شاید دقیق‌تر باشد که بگوییم هواداران این اثر سینمایی معتقد بودند قرارنگرفتن فیلم نولان در میان نامزدها تبعیض علیه این اثر سینمایی بود بویژه آنکه حذف نولان از نامزدشدن در هر دو رشته بهترین فیلم و بهترین کارگردانی رخ داده بود. بحث‌های پردامنه صورت‌گرفته پس از این واقعه باعث شد اسکار نگاهش را به مجموعه فیلم‌های ابرقهرمانی تا حدی تعدیل کند و به نظر می‌رسد آکادمی مایل است آثار ابرقهرمانی باکیفیت‌تر را دست کم در میان نامزدهای دریافت جایزه قرار دهد.

از دیگر تلاش‌های آکادمی اسکار در واکنش به گسترش نفوذ فیلم‌های ابرقهرمانی در صنعت سینمای آمریکا، ایجاد یک جایزه جدید به نام محبوب‌ترین فیلم بود که ناکام ماند و با واکنش بسیاری از اهالی سینما تا کنون پی گرفته نشده است اما به نظر می‌رسد هدف از ایجاد یک بخش جدید بهادادن بیشتر به سلیقه عمومی بود. در واقع اعضای آکادمی مایل بودند جوایز اسکار تا حد بیشتری بازتاب سلیقه عمومی در صنعت سینمای آمریکا باشد؛ سلیقه‌ای که به نوعی تحت نفوذ بیشتر آثار ابرقهرمانی در حال تغییر است. به این ترتیب یک جایزه جدید می‌توانست تا حد بیشتری دل مردم را به دست بیاورد و در عین حال مخاطبان و تماشاگران مراسم اسکار را هم افزایش دهد که خود به درآمدزایی بیشتر مراسم می‌انجامید.